Zwalczanie szkodników drzew owocowych latem – miodówek i mszyc

6 Lipca 2022

Zwalczanie szkodników drzew owocowych latem – miodówek i mszyc

Miodówki już od wielu lat należą do najgroźniejszych szkodników sadów gruszowych. Przez długi czas, od wiosny do jesieni, na drzewa owocowe nalatują też mszyce. Podpowiadamy, jak w okresie letnim walczyć z tymi szkodnikami.

Szkodliwe miodówki

Larwy miodówek wysysają soki z młodych tkanek (pąków, liści, wierzchołków pędów), żerują także na zawiązkach owocowych. Skutkuje to osłabieniem wzrostu drzewek, przedwczesnym opadaniem liści, opadaniem pąków kwiatowych i zawiązków owoców, słabym zawiązywaniem pąków na rok następny i obniżonym plonowaniem. Pędy z dużą liczebnością miodówek więdną i zasychają. Dodatkowo zarówno osobniki dorosłe, jak i larwy wydzielają duże ilości spadzi, na której rozwijają się grzyby sadzakowe, przez co spada intensywność procesu fotosyntezy. Przy dużej populacji szkodnika czarny nalot „sadzaków” widoczny jest na pędach, liściach i owocach. Gruszki pokryte nalotem tracą wartość handlową. Miodówki są również wektorami fitoplazmy zamierania gruszy, Candidatus Phytoplasma pyri. Choroba może mieć przebieg bardzo gwałtowny, zwłaszcza po okresach upałów i suszy, doprowadzając do zamierania drzew.

Miodówki w gruszy

W Polsce w sadach gruszowych mogą występować trzy gatunki: miodówka gruszowa żółta, miodówka czerwona i najgroźniejsza z nich – miodówka gruszowa plamista. Najmniej liczna jest miodówka gruszowa żółta, która do chwili obecnej nie wymagała zwalczania. Miodówka gruszowa czerwona występuje powszechnie, ale w niewielkiej liczebności. Najczęściej zasiedla sady nieopryskiwane. Na występowanie miodówki gruszowej czerwonej należy zwrócić szczególną uwagę w młodych nasadzeniach oraz w szkółkach grusz, gdzie gatunek ten może powodować znaczne szkody w postaci deformacji i zahamowania wzrostu pędów. 

Zdecydowanie najwięcej problemów sprawia producentom skuteczne zwalczanie miodówki gruszowej plamistej. Kluczem do sukcesu w przypadku tego gatunku jest ograniczenie stosowania środków z grupy syntetycznych pyretroidów, toksycznych dla fauny pożytecznej. Pamiętajmy, że miodówki są skutecznie niszczone przez liczne gatunki drapieżne, w tym przez biedronki, larwy złotooków, drapieżne pluskwiaki czy skorki. Nieracjonalne stosowanie środków ochrony roślin skutkuje wyraźnym spadkiem liczebności naturalnych wrogów szkodników i tworzeniem się ras miodówek odpornych na agrochemikalia.

Letnie zwalczanie miodówki

W przypadku licznego występowania miodówek należy szczególną uwagę zwrócić na zabiegi wczesnowiosenne, które najczęściej wykonuje się w kwietniu i maju. W sezonie letnim zwalczanie przeprowadza się przeważnie na przełomie drugiej i trzeciej dekady czerwca. Zwalczanie miodówki w terminach późniejszych (lipiec-wrzesień) jest mało skuteczne i bardzo szkodliwe dla wrogów naturalnych. 

W lecie właściwy termin zabiegu powinien być oparty na prowadzonym regularnie monitoringu występowania jaj i larw na najmłodszych pędach. 

Do zwalczania miodówki gruszowej plamistej po opadzie czerwcowym mamy obecnie zarejestrowane następujące substancje czynne: spinetoram (Delegate, Dunstan), spirotetramat (Movento 100 SC), abamektyna (np. Vertigo 018 EC, Acaramic 018 EC i inne). Ponadto możemy stosować produkty na bazie olejku pomarańczowego (np. Limocide, Prev-AM i inne), a także środki o działaniu mechanicznym zawierające związki silikonowe (Siltac EC, Next Pro).

Wszędobylskie mszyce

Mszyce to kolejna po miodówkach grupa szkodników, które zasiedlają sady w okresie wzrostu zawiązków. W zależności od gatunku mszycy i rośliny żywicielskiej objawy żerowania są widoczne w postaci deformacji liści i pędów, deformacji i zahamowania wzrostu zawiązków owocowych, zahamowania wzrostu pąków, liści i pędów, żółknięcia i zasychania liści. Mszyce, podobnie jak miodówki, wydzielają duże ilości rosy miodowej, na której rozwijają się grzyby sadzakowe widoczne w formie czarnego nalotu na liściach, pędach i owocach. Zdeformowane, pokryte „sadzakami” owoce tracą wartość handlową.

Mszyce są ponadto wektorami wirusów, w tym wirusa ospowatości śliwy. Szkodniki te zwalczamy po zauważeniu kolonii, w oparciu m.in. o progi zagrożenia.

Zwalczanie mszyc w sadach 

Aficydy zarejestrowane w okresie wzrostu owoców to obecnie liczne produkty na bazie acetamiprydu (Mospilan 20 SP, Aceptir 200 SE i inne), jak również spirotetramat (Movento 100 SC), flonikamid (np. Teppeki 50 WG, Afinto, Tyter 50 WG i inne), flupyradifuron (Sivanto Prime, Sagitta), pirymikarb (np. Pirimor 500 WG, Pirigold 500 WG), kwasy tłuszczowe (Fitter), a także środki o działaniu mechanicznym zawierające naturalne polisacharydy (Afik), związki silikonowe (Siltac EC, Next Pro, K-Pak), olej z lnianki (Emulpar’940EC). Z uwagi na obecność w tym okresie licznej fauny pożytecznej, środki oparte o acetamipryd z lambda-cyhalotryną (Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG) oraz pyretroidy zaleca się włączać do programów ochrony tylko w sytuacjach koniecznych.

Wszystkie produkty należy stosować zgodnie z informacjami zawartymi w etykietach tych środków, czytając uważnie, w jakiej uprawie i na jaki gatunek mszycy możemy je użyć. Pamiętajmy, że przebieg warunków pogodowych w dużym stopniu wpływa na rozwój szkodników, dlatego nie można przeprowadzać zabiegów zwalczających w oparciu o utarte schematy. Na bieżąco należy sprawdzać liczebność szkodników, a w przypadku miodówek również ich stadium rozwojowe.

Tekst i zdjęcia: dr Małgorzata Sekrecka, IO-PIB, Skierniewice

Najnowsze artykuły

Jak przechować warzywa zimą bez strat?

Chcąc korzystać z warzyw świeżych w okresie zimy, należy zadbać o zabezpieczenie rezerw, które po zbiorze kierowane są do przechowywania.

8 Grudnia 2024

RSM zimą – prawidłowe przechowywanie

RSM w okresie zimy pod wpływem niskich temperatur będzie ulegał krystalizacji. Ponadto zbiorniki, w których przechowywany jest nawóz, narażone są na działanie korozji. Podpowiadamy, czy można ograniczyć te procesy.

7 Grudnia 2024

Konserwacja i przechowywanie maszyn rolniczych przed „snem zimowym”

Maszyny rolnicze po zakończeniu prac polowych powinny ponadto, być poddane przeglądowi technicznemu, w celu określenia ichstanu. Wskazane jest, aby taki przegląd przeprowadzić bezpośrednio po zakończeniu określonych prac daną maszyną, gdyż wtedy najlepiej pamiętamy, jakie zespoły robocze ostatnio nie funkcjonowały prawidłowo. Na pewno  nie powinien tych prac przeglądowych i konserwacyjnych pozostawiać do następnego sezonu. Najczęściej maszyny rolnicze stosowane w produkcji roślinnej, użytkowane są w ciągu roku przez krótki okres - kilku czy kilkunastu dni.

5 Grudnia 2024
USTAWIENIA PLIKÓW COOKIE

Na naszych stronach internetowych wykorzystujemy technologie internetowe różnego rodzaju – własne i od osób trzecich – w tym pliki cookie, aby zoptymalizować Państwa doświadczenia. Oprócz technologii internetowych, które są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania strony www, obejmują to również technologie internetowe do analityki internetowej i wyświetlania ukierunkowanych reklam. Korzystanie z nich jest dobrowolne i wymaga Państwa zgody. Użytkownik może w każdej chwili wycofać swoją zgodę ze skutkiem na przyszłość lub zmienić ustawienia pod linkiem „Zmień moje preferencje” lub bezpośrednio w przeglądarce internetowej.

Dodatkowe informacje na temat przetwarzania danych i zawartości technologii internetowych można znaleźć w naszej polityce prywatności oraz polityce dotyczącej plików cookie.