Odchwaszczanie kukurydzy – kiedy i czym?
W uprawie kukurydzy herbicydy można stosować w dwóch głównych terminach: doglebowo (tuż po siewie lub na kilka dni przed wzejściem siewek kukurydzy) oraz nalistnie po wschodach roślin kukurydzy.
Wybór terminu aplikacji herbicydów zależy w dużej mierze od agrotechniki, przebiegu warunków pogodowych w okresie siewu i krótko po tym zabiegu oraz od znajomości występujących na danym polu gatunków chwastów.
Herbicydy w terminie przedwschodowym – doglebowe
Herbicydy doglebowe stosuje się na ogół 1-3 dni po siewie (BBCH 00-03) lub 2-3 dni przed planowanymi wschodami (BBCH 07-09) roślin kukurydzy.
Zaraz po siewie kukurydzy (BBCH 00) można zastosować herbicyd Dual Gold 960 EC (s.cz. S-metolachlor), który zwalcza głównie chwasty jednoliścienne (tzw. prosowate), ponadto skutecznie ogranicza psiankę czarną. Również w tym samym terminie można zaaplikować środek Stomp 400 SC (s.cz. pendimetalina), który zwalcza chwastnicę jednostronną oraz niektóre dwuliścienne.
Do 3 dni po siewie kukurydzy należy zastosować trójskładnikowy herbicyd Metodus 650 WG (s.cz. izoksaflutol + mezotrion + terbutyloazyna), który skutecznie ogranicza chwastnicę jednostronną oraz niektóre chwasty dwuliścienne.
Przed wschodami w kukurydzy, w fazie BBCH 00-05 stosuje się Tezostar 500 SC (s.cz. terbutyloazyna), Sulcotrek 500 SC (s.cz. sulkotrion + terbutyloazyna), które zwalczają chwasty dwuliścienne oraz Camix 560 SE (s.cz. mezotrion + S-metolachlor), który ogranicza chwastnicę jednostronną oraz niektóre dwuliścienne.
Natomiast herbicyd Lumax 537,5 SE (s.cz. mezotrion + S-metolachlor + terbutyloazyna) można stosować w szerszym zakresie, tj. zaraz po siewie, ale nie później niż na kilka dni przed wschodami (BBCH 00-09). Herbicyd ten skutecznie ogranicza chwasty jednoliścienne, takie jak: chwastnica jednostronna, włośnica zielona, miotła zbożowa oraz niektóre dwuliścienne. Adengo 315 SC (s.cz. tienkarbazon + izoksaflutol) również można aplikować zaraz po siewie, ale przed wschodami kukurydzy (BBCH 00-09). Skutecznie eliminuje chwasty jednoliścienne, takie jak: chwastnica jednostronna, włośnice i niektóre dwuliścienne roczne. Również w tym samym terminie można zaaplikować środek Wing P 462,5 EC (s.cz. dimetenamid-P + pendimetalina), który zwalcza chwastnicę jednostronną oraz niektóre chwasty dwuliścienne roczne. Ostatnie dwa preparaty z tej grupy to Iseran (s.cz. chlomazon + mezotrion), który można aplikować zaraz po siewie, ale przed wschodami kukurydzy (BBCH 00-09), który skutecznie eliminuje niektóre chwasty dwuliścienne roczne oraz Successor Tx 487,5 SE (s.cz. petoksamid + terbutyloazyna), który ogranicza chwastnicę jednostronną, włośnicę siną oraz niektóre dwuliścienne.
Aplikacja herbicydów w terminie doglebowym (przedwschodowym) zazwyczaj obarczona jest pewnym ryzykiem, gdyż, ze względu na możliwość wystąpienia w tym czasie niedoborów wody w glebie, środki te mogą mieć ograniczone spektrum działania lub po prostu nie będą skuteczne. Dlatego jedynym wyjściem z tej sytuacji jest możliwość zastosowania herbicydów po wschodach roślin kukurydzy, czyli nalistnie.
Herbicydy doglebowe i powschodowe
Niewątpliwą zaletą stosowania zabiegów nalistnych jest możliwość bardziej precyzyjnego dobrania s.cz. herbicydów i ich dawek do występujących na danym polu gatunków chwastów w momencie, gdy wytworzyły one już co najmniej 1-3 liście i ich identyfikacja nie stanowi problemu. Zanim przedstawię typowe herbicydy stosowane jedynie po wschodach roślin kukurydzy, wspomnę o tym, że siedem preparatów, które opisano powyżej, można stosować również w terminie powschodowym, np. Dual Gold 960 EC (BBCH 11-14), Tezostar 500 SC (BBCH 12-16), Sulcotrek 500 SC (BBCH 11-16), Camix 560 SE (BBCH 10-13), Lumax 537,5 SE (11-13), Adengo 315 SC (BBCH 10-12), Successor Tx 487,5 SE (BBCH 10-14).
Natomiast „typowe” herbicydy nalistne stosowane są tylko i wyłącznie po wschodach rośliny uprawnej lub (i) chwastów.
Herbicydy nalistne w kukurydzy
W fazie BBCH 10(11)-17 kukurydzy,czyli najwcześniej, można zastosować herbicydy Egzecutor 25 WG, Titus 25 WG (s.cz. rimsulfuron), które bardzo dobrze zwalczają chwastnicę jednostronną i perz właściwy oraz niektóre chwasty dwuliścienne.
W fazie BBCH 11-13 kukurydzy można aplikować środek Aspect T (s.cz. flufenacet + terbutylazyna), który bardzo dobrze zwalcza chwastnicę jednostronną oraz chwasty dwuliścienne. Również preparat Starane 333 EC (s.cz. fluroksypyr) można zastosować w bardzo wczesnej fazie (BBCH 11-16). Herbicyd ten skutecznie ogranicza całą gamę chwastów dwuliściennych.
W fazie BBCH 12-15(16) do wyboru są np. Mocarz 75 WG (s.cz. tritosulfuron + dikamba), Mustang 306 SE lub Diablo 306 SE (s.cz. florasulam + 2,4-D), które skutecznie zwalczają chwasty dwuliścienne. W następnej kolejności można zastosować trójskładnikowy herbicyd Hector Max 66,5 WG (s.a. nikosulfuron + rimsulfuron + dikamba), który efektywnie ogranicza chwastnicę jednostronną, perz właściwy oraz niektóre chwasty dwuliścienne.
W fazie BBCH 13(14)-15(16) zarejestrowane są kolejne herbicydy: Capreno 547 SC (s.cz. tembotrion + tienkarbazon metylu), Callisto 100 EC (s.a. mezotrion), Shado 300 SC (s.a. sulkotrion) czy Maister Power 42,5 OD (s.cz. foramsulfuron + metylosodowy + tienkarbazon metylu). Preparaty te skutecznie ograniczają chwasty jednoliścienne, takie jak: chwastnica jednostronna, włośnica sina i zielona, perz właściwy oraz całą gamę chwastów dwuliściennych.
W fazie BBCH 12-(17)18,czyli w bardzo szerokim zakresie rozwojowym kukurydzy, do dyspozycji jest oddzielna grupa herbicydów. Przykładowo Bromoterb 500 SC (s.cz. bromoksynil + terbutylazyna), Casper 55 WG (s.cz. dikamba + prosulfuron) czy Onyx Extra (s.cz. pirydat + mezotrion) można stosować w fazie BBCH 12-17(18). Preparaty te skutecznie zwalczają tylko chwasty dwuliścienne. Natomiast herbicyd Laudis 44 OD (s.a. tembotrion), Hector 53,6 WG (s.a. nikosulfuron + rimsulfuron), Flotyn 114 OD (s.cz. florasulam + nikosulfuron + tifensulfuron metylowy) czy Elumis 105 OD (s.cz. mezotrion + nikosulfuron) działają na: chwastnicę jednostronną, perz właściwy, włośnicę zieloną, wiechlinę roczną oraz niektóre chwasty dwuliścienne. Preparaty stosuje się w fazie BBCH 12-18.
W fazie BBCH 12(14)-19 kukurydzy można zastosować: Kingsley 750 SE (s.cz. dikamba + nikosulfuron) oraz kilka środków na bazie nikosulfuronu, np. Bandera 040 OD, NicoGuard OD, Pantani 040 OD i Shiver 040 OD. Pierwszy z herbicydów efektywnie ogranicza chwastnicę jednostronną i niektóre chwasty dwuliścienne, natomiast pozostałe środki (na bazie nikosulfuronu) w sposób zadowalający zwalczają chwastnicę jednostronną (w średnim stopniu perz właściwy i wyczyńca polnego) oraz niektóre gatunki dwuliścienne.
Graminicyd w kukurydzę
Specyficznym herbicydem, a właściwie graminicydem polecanym do zastosowania w kukurydzy, jest środek Focus Ultra 100 EC (s.cz. cyklosydym), który bardzo dobrze zwalcza jedynie chwasty jednoliścienne, takie jak: chwastnica jednostronna, miotła zbożowa, owies głuchy, perz właściwy, samosiewy zbóż, stokłosa polna, wiechlina zwyczajna, włośnica sina, włośnica zielona, włośnica ber, wyczyniec polny, życica wielokwiatowa i życica trwała. Jednak, aby bezpiecznie stosować ten graminicyd w uprawie kukurydzy, plantator powinien mieć świadomość, że może on być aplikowany jedynie w odmianach tolerancyjnych na s.cz. cyklosydym. Takie odmiany kukurydzy muszą mieć w swojej nazwie rozszerzenie „Duo” czy „CR” lub inną wyraźną informację świadczącą o tolerancji danej odmiany na s.cz. cyklosydym.
Tekst: dr inż. Tomasz R. Sekutowski, IUNG-PIB w Puławach, Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli we Wrocławiu
Zdjęcia: Katarzyna Szulc