Nawożenie żyta ozimego wiosną

2 Marca 2017

Plonowanie zbóż ozimych w znacznym stopniu zależy od prawidłowego nawożenia azotem (N) wiosną. Jednak sam azot nie wystarczy, gdyż aby mógł być skutecznie pobrany i przetworzony, rośliny muszą być dobrze zaopatrzone także w magnez (Mg) i w siarkę (S). Oczywiście te makroelementy pełnią jeszcze wiele innych, ważnych funkcji w roślinie. Na przykład, magnez jest składnikiem chlorofilu, a więc jego niedobór przekłada się na gorszą wydajność procesu fotosyntezy i produkcję asymilatów. Według Czuby (1996) do wytworzenia tony ziarna wraz z odpowiednim plonem słomy żyto pobiera 5 kg MgO. Zapotrzebowanie na siarkę natomiast wynosi wg Grzebisza i Przygockiej-Cyny (2003) u żyta 4 kg na wytworzenie jednej tony suchej masy.

Nawożenie żyta ozimego

Żyto ozime na wytworzenie tony ziarna wraz z odpowiednim plonem słomy pobiera wg Czuby (1996) 21 kg azotu, co oznacza, że przy plonie 7 t/ha potrzebuje 147 kg N/ha. Żyto charakteryzuje się silnie rozwiniętym system korzeniowym, co powoduje, że lepiej od innych zbóż wykorzystuje azot mineralny z gleby, ale też jest uprawiane najczęściej w najgorszych warunkach glebowych, a więc odznaczają­cych się mniejszą zawartością azotu. W intensywnej produkcji żyta azot stosuje się w trzech dawkach.

Dawka pierwsza

Trzeba pamię­tać, że żyto ma najmniejsze wymagania cieplne ze wszystkich zbóż ozimych, a tym samym najwcześniej rozpoczyna wegetację wiosenną, bo już w temperaturze 2-3°C. Dlatego nie można spóźnić się z zastosowaniem pierwszej dawki azotu tuż przed lub podczas ruszenia wegetacji wiosennej. Dlatego jeśli w gospodarstwie uprawia się, oprócz żyta ozimego, także inne zboża ozime, to pierwszeństwo w nawożeniu azotem powinno mieć żyto. W praktyce bywa jednak dokładnie odwrotnie, i żyto, traktowane po macoszemu, jest nawożone na samym końcu, po jęczmieniu ozimym i po pszenicy ozimej. W tym czasie rośliny żyta mogą już odczuwać niedobór azotu. W pierwszej dawce stosuje się najczęściej 50-70 kg N/ha. Na plantacjach z silnie rozkrzewionymi roślinami dawkę trzeba zmniejszyć do 40-50 kg N/ha. Większe dawki azotu zastosowane w tym terminie niepotrzebnie stymulują rośliny do wytworzenia nowych źdźbeł, które i tak nie zostaną zakończone kłosami. Na plantacjach niedostatecznie rozkrzewionych dawkę azotu trzeba zwiększyć do 80 kg N/ha.

W pierwszym terminie stosuje się saletrę amonową lub Roztwór Saletrzano-Mocznikowy (RSM). Aby zaopatrzyć rośliny w magnez, wskazane jest zastosowanie saletrzaku lub salmagu. Oczekując wyższych plonów żyta, należy pamiętać o dobrym odżywieniu roślin siarką, którą można dostarczyć w polifosce 21 (nawóz ten zawiera także magnez) lub w saletrosanie.

Dawka druga

Drugą dawkę azotu, w dawce 50-70 kg N/ha, stosuje się na początku strzelania w źdźbło żyta (BBCH 31-32), najczęściej w formie saletry amonowej. Jej celem jest zapobieżenie nadmiernej redukcji liczby źdźbeł, kwiatków i kłosków w kłosie. Na glebach bardzo lekkich i w rejonach z częstymi suszami drugą dawkę azotu powinno się zastosować wcześniej w formie mocznika (zawiera wolniej działający azot w formie amidowej). Mocznika nie powinno się jednak używać na glebach zakwaszonych, gdyż jest nawozem fizjologicznie kwaśnym.

Dawka trzecia

Trzecią dawkę, w ilości 30-40 kg N/ha, wnosi się przed rozpoczęciem kłoszenia żyta (BBCH 39-49) w formie mocznika. Zbyt duże dawki azotu stosowane w tym terminie pogarszają wartość wypiekową chleba. Na glebach lżejszych konieczne jest uzupełnienie wczesną wiosną nawożenia potasem, gdyż na takich glebach jesienią, przed siewem, często stosuje się niepełne nawożenie tym składnikiem, w ilości od 1/2 do 2/3 łącznej dawki. Wczesną wiosną niskie temperatury często powodują, że rośliny mają trudno­ści z pobieraniem magnezu z gleby. Można temu skutecznie zaradzić, stosując dokarmianie dolistne magnezem zawartym w siedmiowodnym siarczanie magnezu (MgSO4 × 7H2O) w formie 5% oprysku (5 kg nawozu w 100 l wody). Ze względów ekonomicznych nie jest celowe stosowanie tego nawozu samodzielnie, najlepiej jest zastosować go łącznie z pestycydami. W razie potrzeby celowy jest także dwukrotny oprysk nawozami mikroelementowymi zawierającymi miedź, która decyduje o właściwym wykorzystaniu azotu przez rośliny. Miedź znajduje się w tych nawozach najczęściej w formie chelatów, a te są skuteczne w wyższych temperaturach powietrza. W uprawie żyta mało celowe jest dokarmianie dolistne wodnym roztworem mocznika w fazie strzelania w źdźbło, ze względu na wąskie i wyprostowane liście, z których ciecz łatwo spływa.

Najnowsze artykuły

Jak przechować warzywa zimą bez strat?

Chcąc korzystać z warzyw świeżych w okresie zimy, należy zadbać o zabezpieczenie rezerw, które po zbiorze kierowane są do przechowywania.

8 Grudnia 2024

RSM zimą – prawidłowe przechowywanie

RSM w okresie zimy pod wpływem niskich temperatur będzie ulegał krystalizacji. Ponadto zbiorniki, w których przechowywany jest nawóz, narażone są na działanie korozji. Podpowiadamy, czy można ograniczyć te procesy.

7 Grudnia 2024

Konserwacja i przechowywanie maszyn rolniczych przed „snem zimowym”

Maszyny rolnicze po zakończeniu prac polowych powinny ponadto, być poddane przeglądowi technicznemu, w celu określenia ichstanu. Wskazane jest, aby taki przegląd przeprowadzić bezpośrednio po zakończeniu określonych prac daną maszyną, gdyż wtedy najlepiej pamiętamy, jakie zespoły robocze ostatnio nie funkcjonowały prawidłowo. Na pewno  nie powinien tych prac przeglądowych i konserwacyjnych pozostawiać do następnego sezonu. Najczęściej maszyny rolnicze stosowane w produkcji roślinnej, użytkowane są w ciągu roku przez krótki okres - kilku czy kilkunastu dni.

5 Grudnia 2024
USTAWIENIA PLIKÓW COOKIE

Na naszych stronach internetowych wykorzystujemy technologie internetowe różnego rodzaju – własne i od osób trzecich – w tym pliki cookie, aby zoptymalizować Państwa doświadczenia. Oprócz technologii internetowych, które są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania strony www, obejmują to również technologie internetowe do analityki internetowej i wyświetlania ukierunkowanych reklam. Korzystanie z nich jest dobrowolne i wymaga Państwa zgody. Użytkownik może w każdej chwili wycofać swoją zgodę ze skutkiem na przyszłość lub zmienić ustawienia pod linkiem „Zmień moje preferencje” lub bezpośrednio w przeglądarce internetowej.

Dodatkowe informacje na temat przetwarzania danych i zawartości technologii internetowych można znaleźć w naszej polityce prywatności oraz polityce dotyczącej plików cookie.