Kukurydza dent czy flint

Dobór odpowiedniej odmiany to jeden z kluczowych elementów powodzenia uprawy. Podpowiadamy, jakie są różnice pomiędzy kukurydzą z ziarnem typu dent i flint oraz czy mają one znaczenie przy wyborze odmian do siewu.

Kukurydzę w zależności od typu ziarna można podzielić na dent i flint. Przy czym mieszańce często wyposażone są w mieszany typ ziarna. Cechy charakterystyczne dla danego typu uwypuklają się w większym lub mniejszym stopniu podczas uprawy.

Dent, czyli koński ząb

Mieszance typu dent odznaczają się wysokim potencjałem plonowania i bardzo dobrze nadają się do produkcji kiszonki dla bydła. Budują dużą masę – rośliny rosną wysokie, z dużymi liśćmi. Charakteryzują się fotoperiodycznie krótkim dniem, są to zwykle odmiany „późniejsze”. Ziarniaki dentów z uwagi na kształt nazywane są potocznie końskim zębem – mają charakterystyczne wgłębienie, tzw. rejestr. Ta cecha ułatwia dosychanie i skraca okres pomiędzy stadium czarnej plamki a optymalnym terminem zbioru. Przy sprzyjającej pogodzie, pod koniec okresu dojrzewania dobrze oddają wodę i szybo mogą być gotowe do zbioru. Początkowo dent (do 30 proc. wilgotności) oddaje wodę wolniej niż flint, ale później proces ten gwałtownie przyspiesza i gdy jesień jest długa, sucha, bez przymrozków, wilgotność może spadać nawet do poziomu 18-19 proc. Jeśli porównamy ziarno dent z flint, to zauważymy, że u dentów ziarniaki są większe i bardziej płaskie, o jasnej barwie oraz miękkiej konsystencji – z uwagi na większą zawartość bielma mączystego. Wyższa ilość skrobi mączystej sprawia, że ziarno dentów lepiej nadaje się do przetwórstwa w przemyśle gorzelniczym. U flintów ziarniaki są mniejsze, bardziej żółte lub czerwonawe i posiadają więcej bielma szklistego.

Kiedy siać dent?

W przypadku dentów szczególnie powinniśmy zwrócić uwagę, aby nie przyspieszać terminu siewu, ponieważ kukurydza w typie dent ma wyższe wymagania temperaturowe. Siejmy ją, gdy gleba na głębokości siewu ogrzeje się do 10-12°C, aby zminimalizować wolniejsze wiosenne ruszenie tego typu odmian. Jeśli wysiejemy ją w temperaturze ogólnie zalecanej dla kukurydzy (8°C), to tym bardziej powinniśmy się liczyć z jej powolnym początkowym wzrostem. W późniejszych fazach rozwojowych kukurydza typu dent przyrasta już szybciej od flint – tego typu mieszaniec przy gorącej i suchej aurze może bardzo szybko zareagować wstrzymaniem wzrostu łodyg i liści. Kukurydza typu dent lepiej radzi sobie w wysokich temperaturach i dobrze je wykorzystuje. Cechuje się krótkim odstępem czasu między pyleniem a znamionowaniem kolb. Przy upałach podczas kwitnienia, do kiełkowania pyłku na znamionach wystarczy rano kilka godzin z wyższą wilgotnością powietrza. W takim upalnym otoczeniu odmiany w typie dent dobrze się sprawdzają, pod warunkiem że miały dostęp do wystarczającej ilości wody w glebie. Stąd jeśli prowadzimy uprawę kukurydzy w cieplejszych rejonach kraju, w których normą są wysokie temperatury w końcu czerwca, lepiej wybierać do siewu odmiany typu dent.

Na chłodną wiosnę

Z kolei flinty można siać wcześnie, w mniej ogrzaną glebę, ponieważ mają niższe wymagania termiczne przy siewie. Szybki wigor początkowy sprawia, że dobrze radzą sobie przy ewentualnym ochłodzeniu wczesną wiosną. W późniejszych fazach rozwojowych są jednak bardziej wrażliwe, mają też niższy potencjał plonowania. Wcześniej kwitną od dentów i są bardziej narażone na występujące w tym czasie (koniec czerwca) upały, często połączone z suszą. W takich warunkach kukurydza szybciej wiechuje i rozpoczyna pylenie, gdy tymczasem znamiona są jeszcze niedojrzałe i niegotowe do przyjęcia pyłku. Dlatego uprawa flintów jest wysoce ryzykowna na stanowiskach bardziej suchych – kolby zaziarniają wówczas słabiej (są szczerbate) w porównaniu do dentówuprawianych w tych samych warunkach i tej samej wczesności. Odmiany typu flint trudniej też oddają wodę, co jest uciążliwe, gdy rozwój roślin jest opóźniony i jest chłodno w okresie dojrzewania kukurydzy – wówczas mogą pojawić się problemy z wilgotnością przy zbiorze.

Różnorodność odmian

Wachlarz dostępnych odmian kukurydzy jest szeroki, co z jednej strony poszerza możliwość wyboru najlepiej dopasowanych do kierunku użytkowania oraz stanowiska w gospodarstwie, z drugiej bogate portfolio sprawia, że podjęcie decyzji staje się trudne. Przy doborze kreacji przede wszystkim trzeba kierować się warunkami glebowymi panującymi w danym regionie oraz wczesnością odmian. Brać pod uwagę powinniśmy postęp w hodowli roślin i sięgać po nowoczesne kreacje; takie oferuje np. Pioneer. Dla zachowania bezpieczeństwa uprawy dobrą praktyką jest siew różnych odmian. Pozwala to dywersyfikować ryzyko problemów, np. związanych ze wschodami, oraz umożliwia wybór najnowszych kreacji, najlepiej dopasowanych do specyfiki gospodarstwa.

Tekst i zdjęcia: Katarzyna Szulc