Zwójki w sadach

31 Stycznia 2020

Zwójki liściowe to grupa szkodników, która co roku, regularnie, w różnym nasileniu występuje w sadach produkcyjnych. Stanowi ona, obok mszyc, owocówek czy miodówek, istotny punkt w programie ochrony wielu producentów owoców. Do gatunków najczęściej występujących w ostatnich latach zaliczamy zwójki: siatkóweczkę (Adoxophyes orana), różóweczkę (Archips rosana), bukóweczkę (Pandemis heparana), w mniejszym nasileniu wydłubkę oczateczkę (Spilonota ocellana) czy zwójkę rdzaweczkę (Archips podana). Zwójki liściowe największe zagrożenie stanowią w sadach jabłoniowych, rzadziej w gruszach, na śliwach czy wiśni.

Fot. Zwójka siatkóweczka gąsienica D.Gorzka

Fot. Zwójka siatkóweczka gąsienica D.Gorzka

Stadium stanowiącym bezpośrednie szkody są gąsienice zwójek. Posiadają one wyspecjalizowany gryzący aparat gębowy, którym mogą uszkadzać zarówno liście, jak i owoce. Wyjadając lub zeskrobując skórkę i miękisz liści, powodują ich szkieletowanie lub pozostawiają wygryzione części blaszki liściowej. Na zawiązkach owoców i owocach zwójki mogą wygryzać różnej wielkości liczne otwory (m.in. zwójka bukóweczka, wydłubka oczateczka) lub tworzyć nieregularne bruzdy tzw. żer skrobany (zwójka siatkóweczka). Miejsca wgryzów powodowanych przez zwójki mogą być „bramą” do zakażenia patogenami, np. bakteryjnymi i grzybowymi. Uszkodzone owoce nie nadają się do handlu, co powoduje realne straty ekonomiczne, a zniszczone liście mogą wpływać na kondycję drzewa.

Straty w plonie powodowane przez zwójki mogą sięgać od kilku do kilkunastu procent. W minionym sezonie, podobnie jak w kilku poprzednich latach, największe zagrożenie obserwowano ze strony zwójki siatkóweczki. 

Zwalczanie

W ograniczeniu szkód powodowanych zarówno przez zwójki, jak i inne szkodniki, bardzo ważna jest regularna lustracja sadu pod kątem obecności i liczebności szkodników. Monitoring występowania gąsienic zwójek przeprowadza się wiosną w fazie zielonego i różowego pąka oraz później, od połowy czerwca do połowy września. Należy przeglądać wiosną rozety, zaś latem pędy i owoce w celu określenia liczby żerujących gąsienic oraz poziomu uszkodzenia owoców.

Rys. 1. Wykres lotu zwójki siatkóweczki odławianej na pułapkach typudelta z feromonem, zawieszonych w sadzie jabłoniowym. Dąbrowice 2019.

Rys. 2. Wykres lotu wybranych zwójek odławianych na pułapkach typu delta z feromonem, zawieszonych w sadzie jabłoniowym. Skierniewice 2019.

Do zwalczania zwójek liściowych mamy dostępne bioinsektycydy oraz preparaty z różnych grup chemicznych. Od tego sezonu producenci będą mieli do dyspozycji nowy, skuteczny oręż w postaci preparatu Delegate™ 250 WG zarejestrowanego zarówno do zwalczania zwójek liściowych, owocówki jabłkóweczki, owocówki południóweczki, czy szrotówka białaczka na jabłoni i gruszy oraz miodówek na gruszy. Preparat zawiera substancję czynną spinetoram będącą związkiem z grupy spinozyn. Delegate ™ 250 WG jest preparatem o działaniu kontaktowym i żołądkowym na agrofaga, a na roślinie powierzchniowym i translaminarnym. Preparat wyróżnia się bardzo dobrą skutecznością i zwalcza wszystkie stadia larwalne zwójek, a co jest warte zwrócenia szczególnej uwagi, ma stosunkowo krótki okres karencji wynoszący 7 dni.

Aby zabieg zwalczający był skuteczny zaleca się zwracać szczególną uwagę na prawidłową technikę jego wykonania. Wielu producentów aplikuje preparaty przy zbyt wysokiej temperaturze powietrza, a to często powoduje odparowanie cieczy i ograniczenie jej skuteczności.

Bezwzględnie zaleca się stosować rotację środków ochrony roślin z różnych grup chemicznych, aby nie doprowadzić do selekcji osobników odpornych na jedną z nich!

Przed zastosowaniem preparatu należy zapoznać się z jego etykietą i upewnić się, czy jest on zarejestrowany do zwalczania danego szkodnika w określonym terminie!

 

mgr Michał Hołdaj, Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach

Najnowsze artykuły

Jak przygotować pole pod kukurydzę

Kukurydza ma swoje wymagania klimatyczno-glebowe i żeby możliwie najlepiej się udała, pole pod jej uprawę należy odpowiednio przygotować. Udzielamy wskazówek, jak uprawiać stanowisko pod kukurydzę.

22 Marca 2024

Kiedy wykonać zabieg T-1 w zbożach?

Zabieg T-1 w zbożach najczęściej przeprowadza się po ruszeniu wegetacji, od końca fazy krzewienia (BBCH 29), w fazie strzelania w źdźbło (BBCH 30) pierwszego lub drugiego kolanka (BBCH 31-32). Termin ochrony jest ruchomy i zależy od warunków pogodowych w danym roku uprawy i intensywności porażenia przez dominującą chorobę na plantacji.

22 Marca 2024

Ochrona przed suchą zgnilizną kapustnych rzepaku i regulacja pokroju roślin wiosną

Porażenie łodyg przez suchą zgniliznę kapustnych w rzepaku doprowadza do wylegania roślin w okresie jego dojrzewania, dlatego konieczna jest ochrona plantacji przed tą chorobą. Aktualny stan zagrożenia suchą zgnilizną kapustnych w rejonie prowadzonej uprawy możemy na bieżąco sprawdzać, korzystając z bezpłatnego Systemu Prognozowania Epidemii Chorób SPEC.

22 Marca 2024