Zaprawianie nasion jest jedną z technik ich uszlachetniania. Zabieg ten umożliwia wstępną ochroną nasion przed chorobami występującymi w glebie oraz przenoszonymi na nasionach i ziarnach. Zaprawianie stosowane jest również jako ochrona przed szkodnikami.

Jest kilka metod zaprawiania nasion. W zależności od tego z jakiej techniki korzystamy można zaprawiać na sucho, półsucho lub mokro. Każdy z tych sposobów ma pewne ograniczenia, a nieprawidłowo wykonany może nawet zaszkodzić zarówno tak roślinom, jak i zdrowiu ludzi. Jednak przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa i dbałości o każdy etap zaprawiania efekt w postaci zabezpieczonych nasion okazuje się być wart zachodu.

Zaprawianie na sucho

Zaprawianie suchymi zaprawami można wykonać niezależnie od temperatury otoczenia, nawet podczas mrozu. To zdecydowany atut tej metody. Jak się okazuje – nie jedyny, bowiem do tego procesu można użyć prostych zaprawiarek bębnowych, a zastosowana zaprawa jest równomiernie rozmieszczona na nasionach. Nie jest to jednak system bez wad. Najpoważniejszym problemem, z jakim spotykają się osoby zaprawiające materiał siewny suchymi zaprawami, jest słaba przyczepność preparatu do nasion. Wpływa to na bardzo duże zapylenie środowiska, a osoba przeprowadzająca zabieg jest narażona na wdychanie zaprawy. Nie trzeba wspominać o oczywistych stratach zaprawy „fruwającej” w powietrzu. Jeszcze większe straty niesie ze sobą transportowanie materiału siewnego zaprawianego na sucho, ponieważ ma tu miejsce zjawisko osypywania. Aby choć częściowo przeciwdziałać temu zjawisku, przed lub po dodaniu zaprawy można dodać niewielką ilość wody zwiększającej przyczepność preparatu do nasion. Nie bez znaczenia jest też czystość materiału siewnego. Ten często bagatelizowany czynnik może w znaczny sposób wpłynąć na efekt zaprawiania na sucho, dlatego zaleca się oczyszczenie nasion lub zastosowanie urządzenia wychwytującego kurz.

Zaprawianie na półsucho

Przy zaprawianiu na półsucho preparaty mogą być w formie zawiesiny, emulsji, koncentratu zawiesinowego, żelu lub roztworu. Stosując takie zaprawy nie trzeba obawiać się o przyczepność preparatu do nasion, nie grożą również straty spowodowane osypywaniem. Do zaprawiania półsuchego stosuje się niewielkie ilości wody (do zwilżenia nasion). Wykorzystuje się do tego precyzyjne zaprawiarki dozujące zaprawę i ziarno. Przy zastosowaniu zwykłej betoniarki nasiona zostaną zaprawione nierównomiernie. Końcowy efekt w postaci dobrze zabezpieczonego materiału siewnego uda się osiągnąć, gdy każde zaprawiane nasiono będzie całkowicie i, co bardzo ważne, równomiernie pokryte preparatem. Niedokładne zaprawianie może spowodować że nasiona będą pokryte zbyt dużą lub za małą ilością preparatu. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim wypadku będzie się to wiązać ze stratami. Warto wspomnieć również o zaprawianiu metodą slurry, w której nasiona zaprawiane są papką (mieszanina preparatu i wody).

Nadmiar zaprawy na nasionach może powodować objawy fitotoksyczne: opóźnienie kiełkowania, całkowity brak wschodów, uszkodzenia i obumieranie kiełków. Z kolei, gdy nasiona zostaną pokryte zbyt małą ilością preparatu, można się spodziewać, iż skuteczność przeprowadzonego zabiegu będzie niewielka.

Zaprawianie na mokro

Zaprawianie na mokro jest metodą wykorzystywaną stosunkowo rzadko, ponieważ można ją stosować tylko do małych ilości nasion. Nasiona zaprawiane na mokro trzeba jak najszybciej wysiać lub wysuszyć. Plusem tej metody jest jej prostota. Materiał siewny można zaprawiać na mokro przy wykorzystaniu nawet najprostszych urządzeń, po prostu przez zanurzenie. Warto dodać, że przy tej metodzie preparat dociera do wszystkich zagłębień nasiona.

W jednym z kolejnych wpisów napiszę o innych formach uszlachetniania nasion jak inkrustacja i otoczkowanie. Na zdjęciu głównym są otoczkowane nasiona buraka cukrowego.