Uprawiamy rzepak ozimy – nawożenie przedsiewne

1 Lipca 2016

Mamy sierpień. Zatem najwyższy czas poruszyć temat uprawy rzepaku ozimego. Zacznę po kolei od nawożenia przedsiewnego, które ma bardzo ważny wpływ na plonowanie.

Czego dowiesz się z tego tekstu:

  • Jakie potrzeby pokarmowe ma rzepak ozimy
  • Ile i jakich składników pokarmowych pobiera rzepak do wytworzenia plonu 4 t/ha
  • Jakiego rodzaju nawożenie należy zastosować przed siewem[/su_box]

Nawożenie przedsiewne rzepaku

Rzepak ozimy ma duże potrzeby pokarmowe. Na wytworzenie tony nasion wraz z odpowiednim plonem słomy pobiera 71 kg azotu (N), 29,7 kg fosforu (P2O5), 95,7 kg potasu (K2O), 52,3 kg wapnia (CaO), 23,3 kg magnezu (MgO), 62,3 kg siarki (SO2) oraz 7,3 kg sodu (Na)*. Wykazuje także spore zapotrzebowanie na mikroelementy: 66,7 g boru (B), 178 g manganu (Mn), 16,7 g miedzi (Cu), 1,8 g molibdenu (Mo) oraz 91 g cynku (Zn).

Łatwo można wyliczyć, że do wytworzenia plonu w wysokości 4 ton/ha rzepak pobiera: 

284 kg N, 119 kg P2O5, 383 kg K2O, 209 kg CaO, 93 kg MgO, 249 kg SO2, 29 kg Na, 267 g B, 712 g Mn, 67 g Cu, 7 g Mo, 364 g Zn.

W nasionach rzepak gromadzi najwięcej fosforu (56% pobranego pierwiastka) i azotu (52%). W słomie (łodygi, liście, łuszczyny) znajduje się 79% wapnia, po 77% potasu i sodu, 59% magnezu i 52% siarki. W korzeniach rzepak gromadzi 18% sodu, 13% potasu, po 12% wapnia i magnezu oraz 11% siarki.

Część składników pokarmowych rośliny pobierają z zasobów glebowych, ale większość muszą otrzymać w nawozach, przede wszystkim mineralnych. Wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez rzepak ozimy wynosi maksymalnie 70%, fosforu 30–40% i potasu 60–70%.

Dawki fosforu i potasu zależą od zawartości przyswajalnych form tych składników w glebie oraz zdolności plonotwórczych stanowiska (tabela 1). Przy oczekiwanych niskich plonach rze­paku stosuje się do 80 kg P2O5/ha, średnich – do 100 kg P2O5/ha, a wysokich – do 120 kg P2O5/ha. W przypadku potasu stosowane dawki są odpowiednio większe: 180, 250 i 300 kg K2O/ha.

Całą dawkę fosforu i potasu powinno się zastosować jesienią przed wykona­niem uprawy przedsiewnej. Zwykle, aby nie opóźniać wykonania uprawy pożniw­nej, a tym samym nie powodować strat bezcennej wody, nawozy rozsiewa się na uprawione ściernisko przed wykona­niem orki siewnej. W przypadku uprawy bezorkowej problemem jest głębsze umieszczenie nawozów.

Na gleby lżejsze, w przypadku których zachodzi ryzyko wypłukania potasu z gleby, część tego składnika (do 50% łącznej dawki) można rozsiać jak najwcześniej wczesną wiosną. Podział taki komplikuje jednak uprawę rzepaku i zwiększa koszty nawożenia, więc powinien być stosowany jedynie w rzeczywiście uzasadnionych przypadkach.

Co z azotem?

Bardzo ostrożnie trzeba podchodzić do kwestii nawożenia azotem rzepaku ozimego jesienią. Zbyt duże dawki tego składnika mogą się przyczynić do nad­miernego wybujania roślin, a tym samym – nadmiernego wyciągnięcia pąka wierzchołkowego ku górze, co skutkuje pogorszeniem jego zimotrwałości. Efekt przenawożenia azotem jest szczególnie szkodliwy podczas długich i ciepłych jesieni, gdy wegetacja rzepaku kończy się bardzo późno. Zwykle nie stosuje się więcej niż 40 kg N/ha.

*dane według Szukalskiego i in. (1985)

Najnowsze artykuły

Jak przygotować pole pod kukurydzę

Kukurydza ma swoje wymagania klimatyczno-glebowe i żeby możliwie najlepiej się udała, pole pod jej uprawę należy odpowiednio przygotować. Udzielamy wskazówek, jak uprawiać stanowisko pod kukurydzę.

22 Marca 2024

Kiedy wykonać zabieg T-1 w zbożach?

Zabieg T-1 w zbożach najczęściej przeprowadza się po ruszeniu wegetacji, od końca fazy krzewienia (BBCH 29), w fazie strzelania w źdźbło (BBCH 30) pierwszego lub drugiego kolanka (BBCH 31-32). Termin ochrony jest ruchomy i zależy od warunków pogodowych w danym roku uprawy i intensywności porażenia przez dominującą chorobę na plantacji.

22 Marca 2024

Ochrona przed suchą zgnilizną kapustnych rzepaku i regulacja pokroju roślin wiosną

Porażenie łodyg przez suchą zgniliznę kapustnych w rzepaku doprowadza do wylegania roślin w okresie jego dojrzewania, dlatego konieczna jest ochrona plantacji przed tą chorobą. Aktualny stan zagrożenia suchą zgnilizną kapustnych w rejonie prowadzonej uprawy możemy na bieżąco sprawdzać, korzystając z bezpłatnego Systemu Prognozowania Epidemii Chorób SPEC.

22 Marca 2024