Uprawa buraka - pielęgnacja, nawożenie i ochrona

11 Lipca 2016

Rok 2016 jest ostatnim, w którym nie tylko obowiązuje kwotowanie produkcji, lecz także cena minimalna na buraki cukrowe (26,29 Euro/t). W poprzednim sezonie jedynie Krajowa Spółka Cukrowa płaciła za buraki nieznacznie więcej, niż wynosi cena minimalna. W takich realiach zarobić na uprawie buraków cukrowych nie jest łatwo i nie wszystkim to się udaje. Dlatego w uprawie nie wolno sobie pozwolić na popełnianie jakichkolwiek błędów.

Pielęgnacja

Jednym z ważnych elementów pielęgnacji upraw buraka cukrowego jest zwalczanie pośpiechów i burakochwastów.Niszczenie zarówno jednych, jak i drugich jest zabiegiem niezbędnym na plantacjach buraków cukrowych. Pośpiechy to rośliny buraków cukrowych, które w pierwszym roku wegetacji przeszły proces jarowizacji (stadium niskich temperatur) i wytworzyły pędy nasienne. Natomiast burakochwasty to krzyżówka buraka uprawnego i dzikich jednorocznych form buraka (Beta maritima i Beta macrocarpa). Pozostawienie niepożądanych osobników na polu niesie za sobą wiele niekorzystnych następstw. Przede wszystkim wytworzone przez nie i osypane nasiona (dotyczy to przede wszystkim burakochwastów) stanowią źródło kłopotliwego zachwaszczenia na wiele następnych lat, bo kiełkują sukcesywnie. Rośliny pozostawione do zbioru są niepożądanym zanieczyszczeniem surowca, gdyż nie przedstawiają żadnej wartości technologicznej. Mało tego, zdrewniałe korzenie mogą doprowadzić do uszkodzenia noży krojących buraki w cukrowni.

Jedynym skutecznym sposobem niszczenia jest wyrywanie i wynoszenie z plantacji niepożądanych osobników. Przycinanie niczego nie daje, ponieważ stymuluje roślinę do wytwarzania dodatkowych rozgałęzień.

Dokarmianie dolistne

Jeśli chodzi o mikroelementy, buraki cukrowe są szczególnie wrażliwe na niedobór boru (B), chociaż pobierają go mniej niż manganu (Mn) i cynku (Zn). Na wyprodukowanie tony korzeni wraz z odpowiednim plonem liści pobierają 10 g B, 33 g Mn i 15 g Zn. Niedobór boru nasilają susze glebowe. Jednocześnie bor jest najbardziej deficytowym mikroelementem w naszych glebach. Z analiz próbek gleby wykonanych przez Stacje Chemiczno­ Rolnicze w latach 2009-­2012 wynika, że 74% z nich odznaczało się niską zasobnością w bor. W przypadku cynku było to 17%, a manganu 3% (Lipiński 2013).

Stosowanie boru doglebowo jest mało efektywne. Dlatego zabieg dokarmiania dolistnego buraków borem w nawozach mikroelementowych trzeba uznać za standardowy. Dawka boru podanego dolistnie powinna wynosić:

  • 3 kg B/ha – przy niskiej zawartości boru przyswajalnego w glebie, 
  • 2 kg B/ha – przy średniej
  • 1 kg B/ha – przy wysokiej. 

Nie wolno przesadzić z dawką boru, gdyż podany w nadmiarze, jest szkodliwy. Poza tym jest to niepotrzebny wzrost kosztów nawożenia. [/su_note]Jeśli chodzi o makroelementy, buraki cukrowe powinno się dokarmiać dolistnie magnezem (Mg), który jest składnikiem chlorofilu. W tym celu można stosować siedmiowodny siarczan magnezu (MgSO4 × 7H20) w stężeniu 5% (5 kg nawozu w 100 l wody). W razie potrzeby do oprysku można dodać mocznik w stężeniu 6% (6 kg mocznika w 100 l wody).

Opryski dolistne cieczą roboczą zawierającą nawozy mikroelementowe, siedmiowodny siarczan magnezu i ewentualnie mocznik stosuje się od fazy 6 liści buraków (BBCH 16).

Ochrona przeciwko chwastom, chorobom i szkodnikom

Plantacja musi być wolna od chwastów przez cały okres wegetacji. Chwasty konkurują z burakami cukrowymi nie tylko o światło i składniki pokarmowe, lecz także o wodę. O tym, jak jest to ważne, wielu rolników przekonało się w 2015 r. Zachwaszczenie wtórne skutecznie utrudnia także zbiór buraków. Z chorób grzybowych najgroźniejszy jest chwościk buraka. Jego zagrożenie jest większe na południu niż na północy kraju. W latach sprzyjających infekcji (wysokie temperatury i wilgotność) konieczne jest wykonanie trzech, a nawet czterech oprysków fungicydowych przeciwko tej chorobie. W 2015 r., ze względu na suszę, wystarczyło wykonać jeden oprysk. Na burakach cukrowych żeruje wiele szkodników. Ich znaczenie wzrasta wraz z ociepleniem klimatu. W zeszłym roku szczególnie intensywnie, nie tylko na burakach cukrowych, wystąpiły mszyce. Wszystkich rolników obowiązuje integrowana ochrona roślin, która nakazuje wykorzystanie w pierwszej kolejności metod niechemicznych zapobiegania i zwalczania chwastów, chorób i szkodników, zanim sięgnie się po środki chemiczne.

Najnowsze artykuły

Zanim krowy wyjdą na pastwiska...

Kiedyś krowy i jałowiznę, od wiosny do jesieni, wypasano na pastwiskach. Później bydło zamknięto w oborach i jałownikach. Dziś wraca się do przeszłości, szczególnie teraz, kiedy aktualne są dopłaty do dobrostanu zwierząt. Utrzymanie bydła na pastwiskach jest najbardziej naturalnym i tanim systemem chowu, zarówno krów mlecznych jak i opasów.

10 Kwietnia 2024

Ochrona zbóż jarych przed chwastami

Ochrona zbóż jarych przed chwastami, to temat kolejnego wpisu Rafała Kowalskiego. Zapraszamy do lektury.

1 Kwietnia 2024

Jak przygotować pole pod kukurydzę

Kukurydza ma swoje wymagania klimatyczno-glebowe i żeby możliwie najlepiej się udała, pole pod jej uprawę należy odpowiednio przygotować. Udzielamy wskazówek, jak uprawiać stanowisko pod kukurydzę.

22 Marca 2024