POLSKA
WIADOMOŚCI RYNKOWE
EKSPORT PSZENICY DROGĄ MORSKĄ W PIERWSZYCH 3 MIESIĄCACH BIEŻĄCEGO SEZONU 2020/21 O POŁOWĘ WIĘKSZY NIŻ W TYM SAMYM OKRESIE MINIONEGO SEZONU
We wrześniu br., eksport zbóż ogółem drogą morską z kraju wyniósł ponad 425 tys. ton wobec 219 tys. ton wywiezionych w sierpniu br. oraz 232 tys. ton wyeksportowanych we wrześniu 2019 roku. Z tej wielkości, we wrześniu 2020 roku eksport pszenicy wyniósł ponad 320 tys. ton, żyta – 40 tys. ton, pszenżyta – 57 tys. ton, owsa – 5 tys. ton, a kukurydzy – 4 tys. ton. Z kolei, we wrześniu 2020 eksport rzepaku drogą morską nie wystąpił.
W pierwszych 3 miesiącach bieżącego sezonu 2020/21 (lipiec-wrzesień 2020), eksport zbóż drogą morską wyniósł ponad 662 tys. ton wobec 372 tys. ton wyeksportowanych w tym samym okresie poprzedniego sezonu. Z tej wielkości, eksport pszenicy wyniósł ponad 490 tys. ton (wobec 322 tys. ton w okresie lipiec-wrzesień 2019), żyta - 72 tys. ton, pszenżyta – 74 tys. ton, kukurydzy – 21 tys. ton (43 tys. ton w okresie lipiec-wrzesień 2020), a owsa – 5 tys. ton.
Z kolei, w pierwszych 3 miesiącach sezonu 2020/21, eksport rzepaku drogą morską wyniósł około 10 tys. ton wobec 19 tys. ton wyeksportowanych w tym samym okresie poprzedniego sezonu.
Eksport poszczególnych zbóż za pośrednictwem terminali portowych w pierwszych 3 miesiącach bieżącego sezonu 2020/21 (lipiec-wrzesień) kształtował się następująco (tys. ton):
RYNKOWE CENY ZBÓŻ
SYTUACJA RYNKOWA:
Sytuacja na krajowym rynku zbóż pozostaje napięta. Wynika to z wyraźnie opóźnionych zbiorów kukurydzy na ziarno. Ostatnie opady deszczu dodatkowo wstrzymały bądź spowolniły zbiory tego zboża w wielu regionach kraju. Tym samym, zaawansowanie zbiorów w skali kraju jest niewielkie.
Stąd też podaż kukurydzy mokrej pozostaje uszczuplona gdyż rolnicy czekają na obeschnięcie pól i spadek wilgotności ziarniaków w kolbach. W zależności od regionu, wilgotność kukurydzy zawiera się w przedziale 35-44%, co utrudnia suszenie zebranego ziarna i wpływa na wzrost kosztów suszenia. Wstępne meldunki wskazują na wysokie plony kukurydzy rzędu 8-10 t/ha w suchej masie i niskie DONy.
Uszczuplona podaż tego zboża powoduje, iż niektóre wytwórnie pasz ciągle oferują 800-820 PLN/t za kukurydzę na szybkie dostawy. W zależności od regionu, jej ceny wahają się w nieco szerszym przedziale 750-800 PLN/t. Z kolei, ceny kukurydzy mokrej to przedział 400-500 PLN/t.
Spodziewana kumulacja zbiorów kukurydzy może spowodować trudności z jej suszeniem, stąd też nie należy wykluczyć iż wielu producentów może decydować się na przechowywanie ziarna w rękawach.
Mała rynkowa podaż tegorocznej kukurydzy powoduje, iż ceny pszenicy ciągle trzymają się mocno. Ziarno pszenicy jest szczególnie chętnie kupowane na eksport z dostawą do portów. Mało jest ofert sprzedaży pszenżyta. Nieco większą podaż notuje się w przypadku jęczmienia i żyta.
W połowie tygodnia, ceny skupu ziarna zbóż i rzepaku oferowane przez krajowych przetwórców i podmioty skupowe ze zbiorów 2020 roku przedstawiały się następująco:
- pszenica konsumpcyjna – 720-820 PLN/t,
- pszenica paszowa – 700-790 PLN/t,
- kukurydza mokra (30% wilgotności) – 400-500 PLN/t,
- kukurydza sucha – 750-800 PLN/t,
- żyto konsumpcyjne – 480-580 PLN/t,
- żyto paszowe – 480-570 PLN/t,
- jęczmień paszowy – 600-670 PLN/t,
- pszenżyto – 620-700 PLN/t,
- owies paszowy – 500-580 PLN/t,
- rzepak – 1630-1740 PLN/t.
EKSPORT/IMPORT:
We wrześniu br., przeładunki pszenicy na eksport drogą morską z kraju wyniosły około 320 tys. ton. Przedmiotem eksportu byłby też spore wolumeny pszenżyta i żyta.
W październiku br. tempo eksportu ziarna zbóż przez porty także będzie znaczne. Obecnie w porcie Gdynia trwa załadunek 60 tys. ton pszenicy, a wkrótce rozpocznie się załadunek kolejnego panamaxa tym zbożem. W porcie Świnoujście trwa doładowanie statku 30 tys. ton pszenicy, który wcześniej Ponadto, w dalszym ciągu przedmiotem eksportu drogą morską będą spore partie żyta i pszenżyta, ładowane w portach Gdańsk i Gdynia.
Rosnące ceny eksportowe pszenicy w krajach bałtyckich oraz krajach Basenu Morza Czarnego poprawiają konkurencyjność polskiej pszenicy na rynku światowym. Niemniej jednak, pomimo atrakcyjnych cen, eksporterzy ciągle mają duże trudności z zakupem większych partii pszenicy na eksport. Wydaje się, iż pszenica obecnie będąca przedmiotem eksportu to ziarno wcześniej zmagazynowane lub zakupione przez firmy handlowe. Eksporterzy w dalszym ciągu nie są w pełni pokryci w surowiec na listopad i grudzień br.
W połowie tygodnia, ceny zbóż z dostawą do portów kształtowały się następująco:
- pszenica konsumpcyjna (12.5/77/250) – 845-850 (dostawa XI/XII),
- pszenica konsumpcyjna (14/78/280) – 860-865 PLN/t (dostawa XI/XII),
- pszenżyto – 690 PLN/t (dostawa X),
- żyto paszowe – 590 PLN/t (dostawa X),
- owies – 600 PLN/t (dostawa X),
- kukurydza (DON 1250) – 760 PLN/t (dostawa X/XI).
Finalne ceny uzależnione są od odbiorcy, parametrów ziarna i terminu dostawy oraz aktualnych notowań cen ziarna na giełdzie MATIF i kształtowania się kursu euro w dniu podpisywania kontraktu.
Eksport zbóż na kołach do Niemiec jest obecnie całkiem spory i dotyczy realizacji wcześniejszych kontraktów, a także dostaw bieżących. Niemniej jednak, uszczuplona rynkowa podaż większości zbóżhamuje większy wywóz zbóż na kołach za zachodnią granicę.
Ceny zbóż w kraju oferowane przez podmioty przetwórcze w zależności od regionu kraju (PLN/t, netto, z dostawą) (ceny przy skupie większych partii ziarna):
PODSUMOWANIE WYDARZEŃ I ICH WPŁYW NA RYNEK KRAJOWY W KRÓTKIM OKRESIE
UE I ŚWIAT
WIADOMOŚCI RYNKOWE
UE: areał uprawy rzepaku pod zbiory w kolejnym sezonie 2021/22 raczej utrzyma się na niskim poziomie zanotowanym w bieżącym sezonie. Według prognoz Strategie Grains, powierzchnia uprawy rzepaku w UE (łącznie z Wlk. Brytanią) pod zbiory w kolejnym sezonie 2021/22 (zbiór 2021) będzie zbliżona do tej w bieżącym sezonie i wyniesie około 5,5 mln ha. W związku z niekorzystnymi warunkami w trakcie siewów, sporo mniejszy areał uprawy rzepaku ozimego szacowany jest przede wszystkim we Francji, co powinna zrekompensować większa powierzchnia zasiewów w Niemczech. Spośród pozostałych kluczowych producentów, niewielkie zwiększenie areału uprawy wystąpi także w Polsce.
Świat: w piątek 9/10 Amerykański Departament Rolnictwa USDA opublikował kolejny raport podażowo-popytowy prezentujący zaktualizowane prognozy kształtowania się bilansów zbóż i oleistych w bieżącym sezonie 2020/21.
W SKRÓCIE:
PSZENICA – dalsze zwiększenie wcześniejszych prognoz globalnych zbiorów i zapasów pszenicy w bieżącym sezonie 2020/21, ciągle spodziewana rekordowa produkcja i zapasy tego zboża w skali świata, komfortowy bilans pszenicy. USDA zwiększył wcześniejszą prognozę produkcji pszenicy przede wszystkim w Rosji - o 5,0 mln ton do 83,0 mln ton, korygując nieznacznie zbiory w Kanadzie, Argentynie, USA i na Ukrainie. Z kolei, wzrost zbiorów pszenicy sezon do sezonu oceniany jest głównie w Australii (o 13,3 mln ton do 28,5 mln ton), Rosji (o 9,4 mln ton do 83,0 mln ton) i Kanadzie (o 2,6 mln ton do 35 mln ton). Mniejsze zbiory zanotowały natomiast UE, USA i Ukraina. Spadek produkcji wystąpi także w Argentynie.
KUKURYDZA – dalsza korekta wcześniejszych prognoz globalnych zbiorów i zapasów kukurydzy w sezonie 2020/21, spodziewany niewielki spadek zapasów sezon do sezonu. Według zaktualizowanych prognoz USDA, światowe zbiory kukurydzy w bieżącym sezonie 2020/21 (październik-wrzesień) wyraźnie wzrosną i wyniosą rekordowe 1158,8 mln ton, tj. o 3,6 mln ton mniej niż przewidywano we wrześniu br., ale o 42,5 mln ton więcej od wielkości produkcji tego zboża w poprzednim sezonie. W porównaniu do prognozy z września br., USDA zmniejszył ocenę zbiorów głównie w USA (o 4,5 mln ton do 374,0 mln ton). Taka wielkość produkcji kukurydzy w USA byłaby jednak o 28 mln ton większa od wielkości zbiorów w poprzednim sezonie.
SOJA – dalsze zmniejszenie prognozy globalnych zbiorów oraz zapasów soi w sezonie 2020/21- według zaktualizowanych prognoz USDA, światowe zbiory soi w bieżącym sezonie 2020/21 (październik-wrzesień) wyraźnie wzrosną i wyniosą 368,5 mln ton, tj. o 1,2 mln ton mniej od wrześniowej prognozy, ale o 31,9 mln ton więcej od wielkości produkcji soi w poprzednim sezonie. Wzrost zbiorów soi spodziewany jest głównie w USA (19,5 mln ton do 116,2 mln ton), a także w Brazylii (o 7,0 mln ton do 133,0 mln ton) i Argentynie (o 4,5 mln ton do 53,5 mln ton).
CENY
Dalszy wzrost cen pszenicy na giełdzie CBOT. W piątkowym raporcie, USDA nieznacznie zmniejszył szacunek zbiorów pszenicy w USA, ale ponownie zwiększył prognozę globalnych zbiorów i zapasów pszenicy na koniec bieżącego sezonu 2020/21. Niemniej jednak, prognozy braku opadów w kolejnych 2 tygodniach na południu Wielkich Równin w USA, w Argentynie i Rosji stanowią wsparcie cen pszenicy za oceanem. Inwestorzy cały czas są pełni obaw o stan upraw pszenicy w tych krajach. W piątek 9/10 cena pszenicy SRW w kontrakcie grudniowym 2020 na giełdzie w Chicago wyniosła 218,11 USD/t i była o 3,6% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2021 wzrosła o 3,1% i wyniosła 219,58 USD/t.
Dalszy wzrost cen pszenicy na giełdzie MATIF. Wyraźne umocnienie cen pszenicy na giełdzie w Chicago wsparło ceny tego zboża na giełdzie paryskiej. Rosnące ceny pszenicy w Rosji i obawy o kondycję zasiewów pszenicy u niektórych kluczowych eksporterów podbijają ceny pszenicy na giełdach. Prognozy braku opadów w kolejnych 2 tygodniach na południu Wielkich Równin w USA oraz w Argentynie będą stanowić wsparcie cen pszenicy w kolejnych dniach. Sucho ma być także w Rosji, nawet do końca października. Tymczasem ostatnie opady w krajach Europy Zachodniej, a także na Ukrainie zmniejszyły obawy o stan zasiewów pszenicy ozimej w Europie. W piątek 9/10 cena pszenicy w kontrakcie grudniowym 2020 na MATIFie wyniosła 200,25 EUR/t i była o 1,8% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2021 wyniosła 200,00 EUR/t i była o 2,2% wyższa.
Prognoza krótkoterminowa: Pomimo tego, iż w kolejnym raporcie Amerykański Departament Rolnictwa USDA ponownie zwiększył prognozę globalnych zbiorów i zapasów pszenicy na koniec bieżącego sezonu 2020/21 całych czas widząc je na rekordowo wysokich poziomach, ciągłe obawy związane z kondycją zasiewów pszenicy ozimej w Rosji, USA i Argentynie prawdopodobnie w dalszym ciągu będą udzielać wsparcia cenom pszenicy na giełdach światowych. Według nieoficjalnych ocen, areał zasiewów pszenicy ozimej w Rosji pod zbiory w kolejnym sezonie 2021/22 (zbiór 2021) może być o 10-15% mniejszy sezon do sezonu. Mniejszy areał zasiewów pszenicy ozimej szacowany jest także na Ukrainie. Wszystko za sprawą panującej posuchy w okresie siewów.
Dalszy wzrost cen soi na giełdzie w Chicago. W piątkowym raporcie USDA dokonał zmniejszenia prognozy produkcji i zapasów końcowych soi w bieżącym sezonie 2020/21 zarówno w USA jak i globalnie, co wsparło ceny kompleksu sojowego na giełdzie w Chicago. Ponadto, ponowne zakupy amerykańskiej soi przez Chiny także działały zwyżkowo na ceny soi za oceanem. W piątek 9/10, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (listopad 2020) wyniosła 391,47 USD/t i była o 4,7% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w styczniu 2021 była o 4,0% wyższa i wyniosła 391,54 USD/t.
Dalszy wzrost cen rzepaku na giełdzie MATIF. Notowane umocnienie cen innych surowców oleistych, w tym cen kanadyjskiej canoli, a także cen soi na giełdzie w Chicago wspierały ceny rzepaku na giełdzie paryskiej. Wstępne prognozy kolejnych z rzędu słabych zbiorów rzepaku w UE w 2021 roku, a także na Ukrainie w związku ze spodziewanym wyraźnie mniejszym areałem zbiorów rzepaku w przyszłym roku także działały zwyżkowo na ceny. W piątek 9/10 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (listopad 2020) wyniosła 393,75 EUR/t i była o 1,1% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie lutowym 2021 wyniosła 394,75 EUR/t i była o 1,0% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem.
Prognoza krótkoterminowa: Zmniejszenie przez USDA prognozy zbiorów i zapasów końcowych soi w bieżącym sezonie 2020/21 zarówno w USA jak i globalnie będzie stanowić wsparcie cen soi na rynku światowym tym bardziej, iż Chiny cały czas aktywnie kupują ten surowiec. Ceny rzepaku na MATIFie powinna w pewnym stopniu łagodzić wysoka produkcja canoli w Kanadzie i przede wszystkim w Australii, gdzie obecnie trwają jej zbiory. Niemniej jednak, prognozy wskazujące na mniejsze zbiory rzepaku we Francji i wyraźny spadek jego produkcji na Ukrainie w kolejnym sezonie 2021/22 (zbiór 2021) w związku z ograniczeniem areału zasiewów zapewne będą stanowić wsparcie cen rzepaku w dłuższym okresie.
ŹRÓDŁA DANYCH: ARR, GUS, WGT, MRiRW, Komisja Europejska, Informa Economics, Reuters, Interfax
