Agresor: Venturia inaequalis, gatunek grzybów z rodziny Venturiaceae, saprotrof i pasożyt.

Cel: grzyb atakuje większości gatunków drzew z rodzaju jabłoń, jednak zdarza się, że atakuje także inne drzewa owocowe, może pojawiać się np. parch gruszy.

Zniszczenia: Powoduje liczne uszkodzenia, w tym korkowacenie skórki na jabłkach. Poraża wszystkie nadziemne i niezdrewniałe części jabłoni, ale objawy jego występowania najlepiej widoczne są na liściach i owocach. Pierwsze objawy w postaci małych, brunatnooliwkowych plam pojawiają się na górnej stronie młodych liści krótko po rozwinięciu się pąków. Plamy są najczęściej okrągłe i mogą być różnej wielkości. W miarę rozwoju liści wielkość i liczba plam zwiększają się, dochodzi do tego, że plamy zlewają się. W efekcie w końcowej fazie porażenia (szczególnie w sprzyjających warunkach), plamy mogą obejmować większość powierzchni blaszki liściowej.

Objawy na owocach są jeszcze bardziej widoczne niż na liściach. Są to ciemne, okrągłe plamy. Zwykle dużych rozmiarów, zlewające się ze sobą. Zaatakowany owoc zniekształca się i może pękać. Roślina broniąc się przed nadmierną utratą wody tworzy w tych miejscach warstwę korkową. Takie jabłka nie nadają się do spożycia.

Warunki sprzyjające: Jabłonie porażane są najczęściej na wiosnę. Przy czym wysiew zarodników workowych uzależniony jest od temperatury powietrza i wilgotności. Specyfika naszego klimatu pozwala na wysiew zarodników od początku wiosny do końca czerwca. Warto zaznaczyć, że zarodniki uwalniane są w wolniejszym tempie w niskiej temperaturze, a także w nocy. Najbardziej intensywne uwalnianie zarodników przypada w fazie rozwoju różowego pąka oraz kwitnienia jabłoni. Jest okres największego zagrożenia ze strony parcha jabłoni. Najbardziej sprzyjająca wysiewaniu temperatura mieści się w granicach 16–24 °C. Gdy słupek rtęci poniżej 4 °C proces ten wyrazie zwalnia. Natomiast poniżej 2 °C zatrzymuje się całkowicie. Drugim czynnikiem wpływającym wydatnie na przebieg tego procesu jest wilgotność. Wysiew odbywa się pod wpływem wzrostu ciśnienia osmotycznego spowodowanego deszczem lub rosą. Może trwać do 10 tygodni.

Poziom zagrożenia: Parch jest najpospolitszą i najgroźniejszą chorobą jabłoni. Powoduje znaczne obniżenie plonowania i zmniejszanie jego wartości oraz znaczne osłabienie drzew. Porażone owoce mają gorsze zdolności przechowalnicze lub w ogóle nie nadają się do przechowywania.

Fotografia: Jerzy Opioła (Wikimedia Commons)