Publikacje » Uprawy » Jak odżywić rzepak ozimy? Jesienne dokarmianie roślin

Jak odżywić rzepak ozimy? Jesienne dokarmianie roślin

26 Września 2022

Jak odżywić rzepak ozimy? Jesienne dokarmianie roślin

Poza nawożeniem doglebowym rzepaku ozimego ważną rolę w prawidłowo prowadzonej technologii uprawy odgrywa dokarmianie dolistne roślin. 

Wśród pierwiastków, które zalecane są do dokarmiania pozakorzeniowego, należą nie tylko mikroelementy, ale również makroskładniki, takie jak magnez czy siarka. W przypadku ograniczonego pobierania składników przez system korzeniowy, względnie ich słabej dostępności, niezbędne jest zaopatrzenie roślin drogą pozakorzeniową w fosfor i potas. Ma to szczególne znaczenie w okresie jesiennym, bowiem pierwiastki te odgrywają ważną rolę w początkowym okresie wegetacji roślin. Dotyczy to zwłaszcza fosforu, który wpływa na prawidłowy rozwój systemu korzeniowego roślin, poprawiając tym samym pobieranie przez nie składników mineralnych i wody.

Dokarmianie dolistne mikroelementami

Dokarmianie dolistne rzepaku ozimego mikroelementami należy stosować nie tylko interwencyjnie, ale również profilaktycznie, bowiem większość mikroelementów wykazuje gorszą dostępność dla roślin w glebach obojętnych czy zasadowych, stąd też zabieg wapnowania gleb, stanowiący istotny element prawidłowo prowadzonej strategii uprawy rzepaku, sprawia, że część mikroelementów, mimo obecności w glebie, staje się dla nich niedostępna. Wśród mikroelementów w uprawie rzepaku ozimego ważną rolę odgrywa bor, mangan i molibden. Mikroelementy spełniają w roślinach nie tylko specyficzne funkcje fizjologiczne, ale również poprawiają efektywność nawożenia makroskładnikami oraz wpływają na zwiększenie odporności roślin na różnego rodzaju stresy biotyczne i abiotyczne. Za profilaktyczną aplikacją mikroelementów przemawia również fakt, że niekiedy przy deficycie mikroskładnika nie stwierdza się wizualnych objawów jego niedoboru, lub też są one mało widoczne, a jednak w znacznym stopniu może on wpływać na ograniczenie prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin.

Składniki podawane jesienią

W uprawie rzepaku ozimego zaleca się stosowanie mikroelementów w okresie jesiennym, szczególnie boru, manganu i molibdenu. Zabieg ten wykonany w fazie 5.-6. liścia warunkuje prawidłowy rozwój roślin, a także wpływa na ich lepsze przezimowanie. Rośliny do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują spośród mikroelementów przede wszystkim boru, który przeciwdziała powstaniu zgorzeli rdzenia korzeniowego i stożka wzrostu oraz zwiększa ich odporność na choroby. Zmniejsza również pękanie łodyg rzepaku w okresie wiosennej wegetacji, co może wpływać negatywnie na ograniczenie przenoszenia składników pokarmowych oraz być miejscem wnikania do roślin chorobotwórczych patogenów. Prawidłowe zaopatrzenie rzepaku w bor przyczynia się także do tworzenia łuszczyn i nasion, reguluje gospodarkę wapniową i wodną roślin oraz zwiększa efektywność nawożenia roślin makroskładnikami – azotem, fosforem, potasem i magnezem.

Ważną rolę w uprawie rzepaku odgrywa również mangan i molibden, a także cynk i miedź. Mangan korzystnie wpływa na rozwój systemu korzeniowego roślin, między innymi poprzez oddziaływanie na rozwój korzeni bocznych. Pierwiastek ten stymuluje wzrost nowych komórek, bierze udział we wbudowywaniu azotu w związki białkowe oraz uczestniczy w syntezie cukrów. Aplikacja molibdenu w okresie jesiennej wegetacji rzepaku ozimego zwiększa mrozoodporność roślin. Pierwiastek ten, podobnie jak mangan, wpływa na prawidłową gospodarkę azotową w roślinie, uczestniczy w redukcji azotanów oraz zwiększa odporność rzepaku na choroby, suszę i niskie temperatury występujące w okresie jesiennej wegetacji. W uprawie rzepaku ważną rolę odgrywa również cynk. Zastosowanie tego mikroskładnika w okresie jesiennym korzystnie wpływa na syntezę lignin, które biorą udział w budowie ściany komórkowej, zwiększając odporność roślin na ataki patogenów.

Dokarmianie dolistne makroelementami

Dokarmianie dolistne rzepaku magnezem i siarką w okresie jesiennym wpływa na poprawę wzrostu roślin oraz zwiększenie ich kondycji przed okresem zimowym. Magnez odgrywa istotną rolę w rozwoju systemu korzeniowego, przez co pośrednio zwiększa pobieranie wody i pobieranie składników mineralnych, w tym między innymi fosforu. Prawidłowe zaopatrzenie roślin w magnez korzystnie oddziałuje na odporność roślin na patogeny, utrudniając ich przenikanie przez ściany komórkowe, co jest szczególnie ważne w okresie jesiennej i wczesnozimowej wegetacji roślin.

Dokarmianie dolistne siarką rzepaku w okresie jesiennym zwiększa wykorzystanie fosforu i potasu z nawozów mineralnych, co wpływa na zwiększenie efektywności pobierania wody i składników mineralnych. Siarka oddziałuje również korzystnie na metabolizm azotowy w roślinach, zwiększając ilość tworzonych białek. Prawidłowe zaopatrzenie rzepaku ozimego w siarkę w okresie jesiennym chroni rośliny przed negatywnymi skutkami oddziaływania stresów biotycznych i abiotycznych. Siarka, współdziałając z azotem w budowaniu systemu naturalnej odporności roślin, zmniejsza w nich zawartość niskocząsteczkowych form azotu, takich jak azotany, amidy i aminokwasy, które stanowią źródło pożywienia dla patogenów. Zwiększenie przez siarkę odporności roślin na działanie patogenów oraz niekorzystnych czynników środowiskowych wynika również z tworzenia w roślinach wielu związków siarkowych, takich jak na przykład cysteina, siarkowodór, glutation, sulfolipidy czy glukozynolany.

Tekst i zdjęcia: dr hab. Marzena S. Brodowska, prof. UPL

Pogoda rolnicza
Szczegółowa prognoza temperatury gleby, punktu rosy, wiatru, indexu UV
Pobierz lokalizację z urządzenia
Szkolenia online
Narzędzia online