W telegraficznym skrócie przedstawiamy kilka absolutnie najważniejszych kwestii dotyczących siewu rzepaku. O każdym z tych zagadnień można napisać znacznie więcej, ale tym razem będzie krótko i treściwie. A temat jest ważny, ponieważ optymalny siew rzepaku, jak i każdej innej rośliny przełoży się na większy plon i szerszy uśmiech plantatora. Jednak zanim przejdę do siewu zachęcam do przeczytania materiału na temat nawożenia przedsiewnego w rzepaku ozimym.
Termin siewu
Jest to najważniejszy czynnik beznakładowy mający bardzo duży wpływ na przezimowanie i plonowanie rzepaku. Rzepak należy wysiewać w terminie optymalnym dla danego rejonu – zarówno zbyt wczesny, jak i późny są niekorzystne. Przy zbyt wczesnym dla danego rejonu siewie, szczególnie podczas długiej i ciepłej jesieni, rośliny nadmiernie rozrastają się przed zimą i wyciągają w górę pąk wierzchołkowy, a to zmniejsza ich zimotrwałość. Natomiast siew w terminie opóźnionym nie pozwala zwykle na wykształcenie dostatecznie rozwiniętych roślin rzepaku, co także ogranicza ich zimotrwałość oraz zmniejsza plonowanie.
Ocenia się, że każdy dzień opóźnienia siewu w stosunku do terminu optymalnego dla danego rejonu obniża plon nasion o 15–50 kg/ha. Niekorzystny wpływ opóźnionego siewu nasila się podczas krótkich i chłodnych jesieni.
Przy siewie w terminie opóźnionym powinno się sięgać po odmiany mieszańcowe (heterozyjne), które odznaczają się bujniejszym wzrostem jesienią. Mają także silniejszy system korzeniowy, co powoduje, że są bardziej odporne na okresy niedoboru wody w glebie.
Terminy siewu rzepaku najlepiej zobrazowali specjaliści z Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu: terminy siewu rzepaku
Ilość wysiewu
W tym zakresie należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń hodowcy danej odmiany. Generalnie przyjmuje się, że odmiany populacyjne (liniowe) wysiewa się w ilości ok. 70 nasion/m2 , a mieszańcowe – 50 nasion/m2. Coraz częściej rzepak wysiewany jest w technologii punktowego siewu, o czym pisaliśmy już na blogu. Wymaga to jednak stosowania siewników precyzyjnych wyposażonych w zupełni inny system wysiewu (trochę o siewnikach mechanicznych i pneumatycznych).
Głębokość siewu
Nasiona wysiewa się na głębokość 1–2 cm. Jedynie na glebach przesuszonych można stosować większą głębokość – 3–4 cm, która pozwala na lepsze pobieranie wody. Stosowanie takiej głębokości na glebach cięższych może jednak utrudnić wschody rzepaku, szczególnie, gdy po siewie wystąpią intensywne opady i dojdzie do zaskorupienia gleby.
Jakość nasion
Do siewu powinno się używać wyłącznie kwalifikowanych i zaprawionych nasion. Spotykane w praktyce wykorzystywanie nasion rzepaku z własnych zbiorów jest źle pojętą oszczędnością, która przynosi więcej szkód niż pożytku. Straty dla rolnika są szczególnie dotkliwe przy powtórnym wysianiu nasion odmian heterozyjnych. W pokoleniu drugim (F2) nie występuje już zjawisko heterozji (wybujałości), a dochodzi do rozszczepienia cech, co objawia się zmniejszeniem plonowania oraz pogorszeniem jakości technologicznej nasion (mniejsza zawartość tłuszczu, zwiększona zawartość glukozynolanów).
Niedopuszczalne jest, obserwowane niekiedy w praktyce, pozostawienie samosiewów rzepaku na następny rok. W takiej sytuacji nie tylko maleje plon nasion, ale także pogarsza się ich jakość.
Dokarmianie dolistne
Rzepak jest wrażliwy na niedobór boru. Już jesienią można zaobserwować jego objawy – pęknięcia pod szyjką korzeniową. Ponieważ jest to mikroskładnik, który występuje w największym niedoborze w glebach naszego kraju, standardem w intensywnej produkcji rzepaku stało się dokarmianie dolistne borem już jesienią w fazie rozety.
Już niedługo materiał "Co musisz wiedzieć o ochronie rzepaku?"