Na naszych stronach internetowych wykorzystujemy technologie internetowe różnego rodzaju – własne i od osób trzecich – w tym pliki cookie, aby zoptymalizować Państwa doświadczenia. Oprócz technologii internetowych, które są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania strony www, obejmują to również technologie internetowe do analityki internetowej i wyświetlania ukierunkowanych reklam. Korzystanie z nich jest dobrowolne i wymaga Państwa zgody. Użytkownik może w każdej chwili wycofać swoją zgodę ze skutkiem na przyszłość lub zmienić ustawienia pod linkiem „Zmień moje preferencje” lub bezpośrednio w przeglądarce internetowej.
Dodatkowe informacje na temat przetwarzania danych i zawartości technologii internetowych można znaleźć w naszej polityce prywatności oraz polityce dotyczącej plików cookie.
Podstawową metodą siewu roślin uprawnych jest wykonywanie jej za pomocą siewników rzędowych uniwersalnych. Są to maszyny przeznaczone do wysiewu nasion drobnych (oleistych), nasion średnich (np. ziarna zbóż) i grubych (strączkowych). Tak duże zróżnicowanie wielkości i kształtu nasion roślin uprawnych stawia siewnikom rzędowym wysokie wymagania agrotechniczne oraz szeroki zakres regulacji.
Do najważniejszych czynności, które należy wykonać w trakcie przygotowania siewnika rzędowego do pracy, zalicza się: ustawienie i sprawdzenie dawki wysiewu, liczby i odległości między redlicami oraz głębokości ich pracy a także długości znaczników. Oprócz regulacji, ważna jest również ocena stanu technicznego siewnika.
Rolnik, aby mógł uzyskać wymaganą dawkę wysiewu nasion, powinien dostosować elementy zespołów wysiewających do wymiaru wysiewanych nasion zgodnie z instrukcją obsługi danego siewnika.
Pierwszym etapem jest ustawienie wstępnej dawki wysiewu na podstawie tabeli wysiewu znajdującej się w instrukcji obsługi siewnika. Zależnie od posiadanego siewnika, regulacji tej dokonuje się przez zmianę prędkości obrotowej aparatów wysiewających lub przez zmianę długości czynnej aparatów.
Siewnik pneumatyczny wyróżnia się szerokim zakresem dawki wysiewu, rzędu 2–380 kg/ha, co ułatwia dostosowanie siewnika do wymagań uprawy danej rośliny
Przed wyjazdem siewnika w pole, należy wykonać próbę kręconą i ustawić wymaganą dawkę dla danego wysiewanego materiału. Próbę tę można wykonać na stanowisku np. na podwórzu, pod wiatą – bez konieczności zagregatowania siewnika z ciągnikiem. Zakłada się, że np. dla drobnonasiennych (rzepaku, gorczycy) liczba obrotów korbą (kołem) powinna odpowiadać co najmniej 1/10 ha. Dla nasion rzepaku w dawce 3,5 kg/ha wysiana w ten sposób do rynienki masa nasion wynosi 350 g. Do tak małej masy nasion niezbędna jest więc dokładna waga. Choć wykonanie stanowiskowej próby kręconej jest łatwe, jednak obarczone pewnymi błędami. W warunkach tych nie uwzględnia się, m.in. rzeczywistego poślizgu kół napędowych na polu, ugięcia ogumienia, drgań siewnika. Z tego powodu niektórzy producenci siewników uniwersalnych w instrukcjach obsługi zobowiązują użytkownika, aby wykonać polową próbę kręconą, w celu prawidłowej regulacji ilości wysiewanych nasion.
Uniwersalny siewnik rzędowy przed próbą kręconą
Ma ona na celu sprawdzenie bezpośrednio przed siewem na polu ustawienia ilości wysiewu nasion, a w przypadku rozbieżności uzyskanej dawki z oczekiwaną – jej skorygowanie. Na odpowiednio przygotowanym polu bezpośrednio przed siewem należy wykonać przejazd roboczy siewnikiem na dokładnie odmierzonym odcinku z zachowaniem rzeczywistej prędkości jazdy, uprzednio instalując rynienkę do nasion pod aparaty wysiewające – jak przy stanowiskowej próbie kręconej. Po przejechaniu odmierzonego odcinka trzeba siewnik zatrzymać, a wysiane do rynienki nasiona dokładnie zważyć. Aby uzyskać rzeczywistą dawkę wysiewu nasion na hektar, trzeba obliczyć „obsianą” powierzchnię w m² (długość przejechanego odcinka x szerokość roboczą siewnika). Następnie należy podzielić 10 000 m² przez obliczoną wcześniej powierzchnię. Otrzymany w ten sposób współczynnik mnożymy przez zważoną masę nasion z rynienki i otrzymujemy rzeczywistą dawkę wysiewu nasion na hektar. W przypadku istotnej różnicy, w stosunku do dawki zalecanej, należy zwiększyć lub zmniejszyć ilość wysiewu i powtórzyć próbny wysiew. Tak uciążliwa próba kręcona w niektórych siewnikach rzędowych, m.in. firmy Amazone, staje się zbędna, dzięki zainstalowaniu licznika nasion. Żądana liczba nasion wysiewanych na sekundę może być mierzona bezpośrednio w przewodzie nasiennym siewnika. Za pomocą komputera pokładowego można wówczas obliczyć aktualną dawkę wysiewu, wyrażoną liczbą nasion przypadających na metr kwadratowy, przy uwzględnieniu szerokości roboczej i prędkości jazdy. W połączeniu z napędzanym elektrycznie zespołem dozującym, w przypadku różnic między wartością zadaną a wartością faktyczną, można dokładnie wyregulować żądaną ilość wysiewu.
Próba kręcona pozwala tak ustawić siewnik, aby na danym polu została wysiana założona ilość nasion. Rolnik, podczas próby kręconej może równocześnie oprócz wyznaczenia wielkości dawki wysiewu również określić równomierności wysiewu przez poszczególne zespoły wysiewające, podstawiając pojedyncze pudełka pod każdy zespół. Wraz ze zmianą warunków eksploatacyjnych – przy nie zmienionych nastawach regulacyjnych – zmieniają się wartości dawki wysiewu i wskaźniki jakości pracy.
Regulacja zagarniaczy śladów redlic odbywa się centralnie przez regulację siły docisku belki względem jej mocowania
Wysiewane nasiona powinny być nie tylko równomiernie rozłożone w płaszczyźnie poziomej, ale również na jednakowej głębokości i przykryte glebą Do tego służą mechanizmy redliczne, składające się z dwóch podzespołów ściśle ze sobą współpracujących: układu zawieszenia i redlic. Wymaganą głębokość roboczą uzyskuje się dzięki wywieraniu na redlice odpowiedniego nacisku – sprężynami rozciąganymi lub ściskanymi. Regulacja ta może być przeprowadzana centralnie (w jednakowym stopniu dla wszystkich redlic zawieszonych na belce redlicznej siewnika) lub też indywidualnie, dla każdej redlicy oddzielnie, w zależności od warunków, w jakich pracuje. Zadaniem redlic jest bezpośrednie umieszczenie nasion w glebie i stworzenie im optymalnych warunków. Istotna zmiana warunków pracy powoduje konieczność wymiany redlic. Elementy redlic (zwane nakładkami) współpracują z najbardziej uniwersalną grupą redlic stopkowych. Umożliwiają one wysiew w rozszerzonych warunkach użytkowania, np. na glebach bardzo zwięzłych, na dużą głębokość lub szerokim pasem, bez uciążliwej wymiany redlic.
Głębokość siewu zależy od nastawienia napinacza redlic w siewniku i stanu gleby, i musi być dobierana drogą prób przy rozpoczynaniu siewu. Sprawdzenie głębokości umieszczenia nasion należy wykonać na polu, gdzie siewnik siał z ustaloną prędkością roboczą i przebył drogę kilkudziesięciu metrów. Nigdy nie należy ustawiać głębokości i kontroli siewu na uwrociu. Indywidualne ustawienie każdej redlicy ma istotne znaczenie m.in. w przypadku pracy siewnikiem zawieszanym na ciągniku o szerokości powyżej 3 m, przy szerokim ogumieniu ciągnika dużej mocy powstają po kołach szerokie ślady o większej zwięzłości gleby w stosunku do pozostałej powierzchni. Konieczna jest wtedy indywidualna regulacja redlic, którą przeprowadza się za pomocą napięcia sprężyny. Inną – oprócz zmiany siły nacisku – formą regulacji głębokości siewu nasion jest dostosowywanie konstrukcji redlicy do występujących warunków glebowych.
W celu zasypania nasion warstwą gleby o odpowiedniej strukturze, nie zmieniając ich ułożenia w glebie należy właściwie ustawić zagarniacze śladów redlic.
Aby zapewnić prawidłowe prowadzenie siewnika rzędowego ciągnikowego, wyposażono go w znaczniki, zarówno z lewej, jak i z prawej strony. Ustawienie znaczników ma na celu uzyskanie właściwej odległości znaczenia śladu na powierzchni gleby względem siewnika. Po śladzie tym (lewym lub prawym) kołem prowadzony jest ciągnik z siewnikiem w następnym przejeździe. Znaczniki należy tak ustawić, aby odstępy między pasami siewnymi równały się szerokości międzyrzędzi. Długość X ramienia znacznika przy symetrycznym ustawieniu redlic mierzoną od talerza do skrajnej redlicy, oblicza się z wzoru:
X= A-t /2 + m A – odległość między skrajnymi redlicami siewnika,
t – rozstaw kół przednich ciągnika,
m – szerokość międzyrzędzia.
W przypadku symetrycznego ustawienia siewnika, w stosunku do ciągnika, długość lewego i prawego znacznika jest taka sama
W niektórych typach siewników rzędowych występują jeszcze dodatkowe regulacje:
–dostosowanie typów redlic do warunków glebowych,
–zmiana szerokości ścieżki przejazdowej,
–zmiana podziałki ścieżek przejazdowych,
–zmiana rozstawu i intensywności śladów znaczników przedwschodowych,
–zdalne sterowanie niektórymi regulacjami (prędkości obrotowej aparatów wysiewających, siły nacisku redlic, itp.).
Oprócz odpowiednich regulacji siewnika mechanicznego uniwersalnego dokonanych przed siewem, należy przedtem sprawdzić jego stan techniczny. Dotyczy to zwłaszcza siewników już wyeksploatowanych. Przede wszystkim należy zwrócić szczególną uwagę na zespoły, które wpływają na jakość siewu:
–mechanizmy redliczne: układ zawieszenia, przewody nasienne,stopki, zagarniacze;
–zespoły wysiewające: kółka wysiewające, denka, skrzynia przekładniowa.
Piotr Grudnik
TM ®SM znaki towarowe lub znaki usługowe należące do Corteva Agriscience i podmiotów z nią stowarzyszonych © 2024 Corteva.
Organizatorem programu partnerskiego E-pole jest firma @VENTURE SA, ul. Adama Branickiego 15, 02-972 Warszawa, wpisana do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy, Wydział XIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: 0000396282, REGON 143161749, NIP: 5213610512, kapitał zakładowy: 915.000,00 złotych w całości opłacony, e-mail: pytanie@e-pole.pl.
Na skutek zmian w ofercie spółki Corteva Agriscience Poland, oraz zmiany warunków dopuszczenia do obrotu naszych produktów, niektóre informacje archiwalne znajdujące się na tym portalu mogą być już nieaktualne.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj zasad bezpieczeństwa zamieszczonych na etykiecie.
