Przedsiębiorca (podatnik VAT czynny) 25 marca 2019 r. nabył na targu (w Polsce) od rolnika ryczałtowego ziemniaki (pochodzące z własnej działalności rolniczej). Na udokumentowanie zakupu wystawił 25 marca 2019 r. fakturę VAT RR na łączną kwotę 10 700 zł (w tym 700 zł zryczałtowany zwrot podatku). Za zakupione ziemniaki przedsiębiorca zapłacił gotówką w dniu ich zakupu (rolnik postawił taki warunek zawarcia transakcji). Ziemniaki zostały nabyte z zamiarem ich dalszej odprzedaży. Stanowią one dla przedsiębiorcy towar handlowy. Podatek dochodowy odpłaca on na zasadach podatku liniowego. Zdarzenia gospodarcze dla celów PIT ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów prowadzonej metodą kasową. Jak przedsiębiorca powinien rozliczyć zakup produktów rolnych od rolnika ryczałtowego na gruncie VAT, PCC i PIT? VAT i zaliczki na PIT rozlicza on za okresy miesięczne. ©℗
VAT
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Kwotę podatku naliczonego stanowi zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6 ustawy o VAT (art. 86 ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT), tj. zryczałtowany zwrot podatku wnikający z faktury VAT RR dokumentującej nabycie produktów rolnych. W analizowanej sprawie kwota tego zwrotu wynosi 700 zł. Jednak uznanie tego zryczałtowanego zwrotu podatku za podatek naliczony uzależnione jest od spełnienia ustawowych warunków. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT czynny, towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT (związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni) oraz nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 88 ustawy o VAT. W analizowanym przypadku nie powinny mieć zastosowania wyłączenia przewidziane w art. 88 ustawy o VAT, gdyż przedsiębiorca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, przedmiotem zakupu nie są usługi gastronomiczne lub noclegowe, a podatek naliczony nie wynika z otrzymanej faktury, lecz ewentualnie stanowi go zryczałtowany zwrot podatku. Ponadto ziemniaki zostały nabyte z zamiarem ich odprzedaży, a zatem istnieje bezpośredni związek pomiędzy ich nabyciem a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT (sprzedaż ziemniaków jest opodatkowana według preferencyjnej 5-proc. stawki VAT). Dla ustalenia, czy przedsiębiorca ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, kluczowe jest ustalenie, czy stanowi on podatek naliczony. Jak wynika z art. 116 ust. 6 ustawy o VAT, zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1) Nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
2) Zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;
3) W dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana (art. 116 ust. 7 ustawy o VAT).
W analizowanej sprawie nie znajdą zastosowania wyjątki przewidziane w art. 116 ust. 8– 9b ustawy o VAT. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca za nabyte produkty rolne (ziemniaki) zapłacił gotówką. Oznacza to, że nie zostały spełnione warunki do uznania zryczałtowanego zwrotu podatku...
