GPS – kiszonki z całych roślin zbożowych

19 Maja 2021

GPS – kiszonki z całych roślin zbożowych

Kiszonki zbożowe oraz zbożowo-strączkowe, tzw. GPS-y, w sytuacjach kryzysowych stanowią alternatywę dla produkcji kiszonek z całych roślin kukurydzy, przyczyniając się do poszerzenia bazy paszowej gospodarstwa. Warto przyjrzeć się im bliżej, zwłaszcza że wiosna to najbardziej odpowiednia pora roku, aby raz jeszcze przemyśleć i zaplanować preliminarz paszowy gospodarstwa.

Uprawa zbóż, szczególnie jęczmienia i owsa oraz ich mieszanek z peluszką lub wyką, poprawia strukturę i żyzność gleby, a niskie potrzeby nawozowe i zbędność stosowania herbicydów skłaniają do uznania ich za przyjazne dla środowiska naturalnego. W Polsce największym zainteresowaniem cieszą się kiszonki z jęczmienia i owsa. Wzrasta także popularność pszenżyta i żyta, ze względu na ich wysoką podatność na zakiszanie oraz niskie wymagania glebowe. Dodatkowo gatunki te cechuje stosunkowo wysoka zawartość białka, szczególnie w początkowych fazach rozwojowych roślin.

GPS - termin koszenia

Koszenie roślin zbożowych w fazie kłoszenia daje plon zielonej masy na poziomie ok. 17-19 t/ha. Wczesny zbiór zbóż w formie zielonki umożliwia dodatkowe uprawy polowe zwiększające rentowność produkcji rolnej. Przedłużenie okresu wegetacji roślin zbożowych z fazy kłoszenia do fazy mlecznej powoduje prawie dwukrotne zwiększenie wydajności suchej masy z ha. Dalsze opóźnianie terminu koszenia do fazy mleczno-woskowej dojrzałości ziarna wpływa nieznacznie na wzrost plonu suchej masy. Wraz z postępującą wegetacją roślin zmniejsza się w zielonkach zawartość białka, natomiast zwiększa się zawartość włókna i skrobi (tabela 1. i 2.).

Nadmierne opóźnienie terminu koszenia zbóż nie jest korzystne, ponieważ powoduje drewnienie roślin i obniża ich strawność. Tempo i stopień drewnienia roślin, jak również odkładania skrobi w ziarniakach, nie jest jednakowe dla wszystkich gatunków zbóż. Dlatego termin zbioru zielonki powinien być kompromisem pomiędzy wysoką strawnością składników pokarmowych a możliwie wysokim plonem suchej masy z ha. Najszybsze tempo drewnienia roślin występuje u żyta. U tego zboża występuje również największe zmniejszenie strawności składników pokarmowych pomiędzy fazą kłoszenia a fazą mleczną dojrzałości ziarna. Zielonki z żyta są dobrym materiałem kiszonkarskim i kiszonki z nich sporządza się łatwo, jednak w porównaniu z innymi gatunkami zbóż kiszonka z żyta jest mniej wartościową paszą dla przeżuwaczy.

Optymalnym terminem koszenia zielonek z żyta na cele kiszonkarskie jest faza kłoszenia, a zielonek z pszenżyta faza mleczna dojrzałości ziarna. Przedłużenie wegetacji roślin do fazy mleczno-woskowej można uznać za pożądane przy sporządzaniu kiszonek z całych roślin owsa i jęczmienia.

Kiszonki ze zbóż - dodatki kiszonkarskie

Zielonki zbożowe charakteryzują się wysoką zawartością cukrów rozpuszczalnych w wodzie oraz niską pojemnością buforową, przez co łatwo ulegają zakiszeniu. Pomimo...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zalogowanych użytkowników.
Chcesz mieć nieograniczony dostęp do wszystkich treści w serwisie E-pole? Dokonaj bezpłatnej rejestracji i korzystaj z naszej bazy publikacji, narzędzi oraz szkoleń online.
Najnowsze artykuły

Jaki herbicyd na wiosenne poprawki?

Podpowiadamy, jaki herbicyd będzie najlepszy na wiosenne poprawki.

13 Marca 2024

Białko pod ochroną w odchwaszczanych użytkach zielonych

Użytki zielone wymagają zabiegów pielęgnacyjnych, aby stanowiły cenną paszę,. Kompensacji chwastów lepiej zapobiegać metodami agrotechnicznymi. Gdy te nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, trzeba wspomóc się zabiegiem herbicydowym.

28 Lutego 2024

Nawożenie użytków zielonych

Trawy do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują określonej ilości niezbędnych składników pokarmowych. Nawożenie mineralne jest czynnikiem, który w największym stopniu modyfikuje skład chemiczny runi łąkowej. Ważnym zabiegiem w uprawie traw jest prawidłowe dokarmianie dolistne.

27 Lutego 2024